Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie

Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-pomorskiej w Wejherowie powstało w 1968 r., choć pierwsze przymiarki do utworzenia tego typu placówki czyniono jeszcze przed II wojną światową.

Jak oceniasz to muzeum?

Kliknij na gwiazdkę by ocenić

Średnia ocena 5 / 5. Ilość głosów: 1

Oceń muzeum jako pierwsza/y!

Wejherowskie muzeum jest jedną z najważniejszych instytucji związanych z kulturą kaszubską. Zgodnie ze statutem zajmuje się przede wszystkim gromadzeniem, przechowywaniem, opracowywaniem, konserwacją i popularyzacją zbiorów z zakresu piśmiennictwa i muzyki kaszubsko-pomorskiej. Po wielu perypetiach i przeprowadzkach, w kwietniu 1995 roku, instytucja znalazła swoja siedzibę w zabytkowym pałacu, należącym niegdyś do magnackiej familii Przebendowskich, a od końca XVIII wieku do zakończenia II wojny światowej do niemieckiej rodziny Keyserlingków.

Otaczający pałac rozległy zespół parkowy zachwyca zaskakującymi aranżacjami zieleni i egzotycznym ptactwem, a stylowe pałacowe wnętrza, pełne arystokratycznych detali, malowideł ściennych polichromii i efektownych pieców kaflowych z epoki, przydają muzealnym ekspozycjom dodatkowego splendoru. Mimo burzliwych losów budynek zachował swój pierwotny kształt, podział powierzchni i oryginalny, neogotycki charakter architektoniczny. Muzealne zbiory to przede wszystkim bogata biblioteka, zawierająca najcenniejsze piśmiennicze zabytki kultury kaszubskiej. Pierwodruki i kolejne wydania kaszubskich utworów literackich (także ich tłumaczenia na języki obce), pierwsze opracowania naukowe w języku kaszubskim, tłumaczenia tekstów religijnych, w tym fragmentów Pisma Świętego, kaszubskie czasopisma regionalne itp. to wszystko świadectwa żywotności i mocy kaszubskiej kultury.

Zbiory ujęte są w sześciu merytorycznych zbiorach: Rękopisów i Starodruków, Literatury i Prasy, Muzyki, Sztuki i Pamiątek po Pisarzach, Fotografii i Dokumentów Życia Społecznego oraz Oświatowo-Audiowizualny. Rolą muzeum jest m.in. gromadzenie spuścizny po pisarzach, kompozytorach, folklorystach i działaczach kaszubskich. Obok zabytków piśmienniczych czy muzycznych w spuściznach znajdują się bardzo różnorodne pamiątki i zabytki materialne, dokumenty osobiste, rodzinne i inne związane z twórczością i drogą życiową twórców. Trzonem jednej z dwóch stałych wystaw muzealnych jest właśnie spuścizna po Aleksandrze Majkowskim, kaszubskim pisarzu, dziennikarzu, poecie, działaczu społecznym, kulturalnym i politycznym. Bogate archiwalia przekazane do muzeum po śmierci Franciszki Majkowskiej – siostry Aleksandra, równie jak on zaangażowanej w krzewienie kaszubskiej kultury, stały się w zasadzie głównym impulsem do powstania wejherowskiej instytucji.

Poza prezentacją najważniejszych dzieł literackich Majkowskiego (w tym rękopisów), poświęcona mu wystawa wydobywa te mniej znane dziedziny jego zainteresowań. Na przykład oryginalne dokumenty z lat 1912-1914 dotyczące tworzenia Muzeum Kaszubsko-Pomorskiego w Sopocie, odezwy, prośby o nadsyłanie eksponatów, korespondencje, afisze informujące o otwarciu tej placówki, pierwsze spisy pozyskanych muzealiów, a przede wszystkim przedmioty, która udało się z tamtego muzeum ocalić (naczynia fajansowe, srebra, figurki porcelanowe). Tematem drugiej stałej wystawy są „Muzyczne instrumenty Kaszub”. Ich bogactwo i różnorodność mogą wprawić w oszołomienie: cytry, mandoliny, kołatki i terkotki, burczybasy, bazuny, diabelskie skrzypce, a nawet ciekawostka nazwana gitarolą. Ekspozycja mieści się w dwóch salach. W pierwszej prezentowane są odrestaurowane instrumenty z muzealnych zbiorów, fotografie muzyków i twórców oraz inne dokumenty związane z muzycznymi tradycjami regionu. W drugiej zainscenizowano karczmę z wędrownym dudziarzem i kapelą w strojach zdobionych wejherowskim haftem, wiejską szkółkę z dziecięcymi malunkami na szkle oraz słynne Kaszubskie Nuty. Można oglądać, a można spróbować zagrać np. na ryńczyku czy na pasterskim berle. Satysfakcja gwarantowana. Inne ciekawe eksponaty to m.in. portret córki Ignacego Przebendowskiego, niegdysiejszego właściciela pałacu, a w zbiorach medalierskich – najstarsza zachowana pieczęć miasta oraz medal z 1816 roku – upamiętniający Samuela Lindego, autora monumentalnego Słownika Języka Polskiego. W Muzeum znajdziemy również inne – nie wchodzące w skład spuścizn – zabytki materialne, dzieła sztuki, m.in. obrazy Mariana Mokwy, Wacława Szczeblewskiego, meble, zabytki etnograficzne.

Bez wątpienia wejherowskie Muzeum zalicza się do głównych ośrodków kultury i nauki kaszubskiej. A oprócz rozlicznych odbywających się tu konferencji naukowych, koncertów, spotkań literackich i muzycznych, w jego dorobku jest kilkaset ekspozycji czasowych, dotyczących szeroko pojętej kultury i historii Pomorza.

Skip to content